Bảo tồn văn hóa truyền thống các dân tộc thiểu số

Bảo tồn văn hóa truyền thống các dân tộc thiểu số

– Hiện nay, các cấp, ngành, địa phương cùng người dân vùng cao trong tỉnh đang nỗ lực bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của các dân tộc gắn với phát triển du lịch.

Cuối tháng 10 âm lịch hằng năm, sau vụ thu hoạch lúa rẫy, đồng bào Cor lại tổ chức tết Ngã rạ để tạ ơn tổ tiên, thần linh đã phù hộ cho người dân một vụ mùa ấm no, an lành. Cầu cho mưa thuận, gió hòa, cuộc sống no đủ và hạnh phúc. Đây là hoạt động mang đậm nét văn hóa truyền thống của đồng bào Cor. Mới đây, đồng bào Cor ở thôn Thọ An, xã Bình An (Bình Sơn) đã tổ chức tết Ngã rạ với nhiều hoạt động như giã gạo rẫy, làm các mâm cúng thần lúa, thần nước và các vị thần linh cùng các điệu chiêng, điệu múa… Đây cũng là hoạt động được xã Bình An tổ chức hằng năm, nhằm gìn giữ văn hóa truyền thống của người dân địa phương.

Để bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Hrê, huyện Sơn Hà đã chú trọng khôi phục kiến trúc nhà sàn, kết hợp phục dựng cảnh quan ngôi làng truyền thống, phát triển nghề truyền thống của dân tộc Hrê như dệt vải, đan lát, làm rượu cần… Nghệ nhân ưu tú Đinh Văn Dôn, ở xã Sơn Thượng (Sơn Hà) cho biết, thời gian qua, các nghệ nhân đã sưu tầm, lưu giữ, truyền dạy cho lớp trẻ các làn điệu dân ca của đồng bào Hrê như Ca lêu, Ca choi… Đây là các làn điệu tiêu biểu, luôn được dàn dựng, biểu diễn trong các sự kiện văn hóa – văn nghệ.

Theo thống kê của Sở VH-TT&DL, các huyện miền núi hiện có 333 nghệ nhân đang gìn giữ, trao truyền, phát huy các giá trị văn hóa phi vật thể, 13 loại hình di sản được kiểm kê, 131 lễ hội truyền thống, 96 nghề thủ công, 159 nghệ thuật trình diễn dân gian, 160 tri thức dân gian về tập quán xã hội, 117 tri thức dân gian về tiếng nói, chữ viết, 128 tri thức dân gian về y học cổ truyền. Ngoài ra, còn có hàng trăm tri thức dân gian về trang phục của đồng bào.

Tại huyện Sơn Tây, một số làng điển hình được chọn để bảo tồn mô hình nhà sàn truyền thống. Bên cạnh đó, huyện còn chú trọng bảo tồn các nhạc cụ truyền thống như đàn Brook, Brau, Ra ngói, cồng chiêng. Đến nay, toàn huyện có hơn 120 bộ chiêng Kần, 166 bộ chiêng Lênh, 40 đàn Brook, Brau, đàn Ra ngói… được bảo tồn tại các hộ gia đình.

Đầu năm 2022, Bộ VH-TT&DL đã có văn bản hướng dẫn triển khai thực hiện dự án “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch” (Dự án 6). Đây là dự án thuộc Chương trình Mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, giai đoạn 2021 – 2030. Mục tiêu của dự án là khôi phục, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống; bồi dưỡng, đào tạo cán bộ văn hóa; hỗ trợ cơ sở vật chất, trang thiết bị văn hóa cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, qua đó nâng cao mức thụ hưởng về văn hóa cho đồng bào các dân tộc gắn với phát triển du lịch cộng đồng.

Điệu múa truyền thống được biểu diễn tại tết Ngã rạ của đồng bào dân tộc Cor, ở thôn Thọ An, xã Bình An (Bình Sơn).

Trong thời gian tới, Sở VH-TT&DL sẽ phối hợp với Ban Dân tộc tỉnh thực hiện các nội dung thuộc Dự án 6. Ngoài đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục ý thức tự giác của người dân trong việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa gắn với quảng bá văn hóa của mỗi dân tộc, ngành văn hóa và chính quyền các địa phương sẽ chú trọng bảo tồn, phát huy các tác phẩm nghệ thuật, các làn điệu dân ca, dân nhạc, dân vũ, trang phục, lễ hội, nghề truyền thống của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch…

Bài, ảnh: V.YẾN

.Nguồn: BaoQuangNgai– 2028/202211/bao-ton-van-hoa-truyen-thong-cac-dan-toc-thieu-so-3145651/

Ưu tiên bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống đồng bào dân tộc thiểu số

Ưu tiên đầu tư, huy động tổng hợp các nguồn lực hỗ trợ công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể tiêu biểu của các dân tộc thiểu số; trong đó, ưu tiên bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của vùng đồng bào các dân tộc thiểu số có tiềm năng phục vụ phát triển du lịch, có nguy cơ mai một, các dân tộc thiểu số rất ít người.

Ảnh minh họa.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa có Quyết định và Kế hoạch thực hiện về công tác dân tộc trong tình hình mới. Triển khai thực hiện Đề án tổng thể phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, do Quốc hội khóa XIV phê duyệt. Triển khai kịp thời, đồng bộ, có hiệu quả các chủ trương, chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Nhà nước liên quan đến công tác dân tộc.

Nội dung kế hoạch tập trung tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về văn hóa, gia đình, thể thao, du lịch cho trưởng thôn/bản, nghệ nhân, người có uy tín, đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới.

Đồng thời, tiếp tục đầu tư trang thiết bị cho hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở; đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; nâng cao năng lực cho người tổ chức hoạt động tại thiết chế văn hóa, thể thao cấp xã và thôn, bản; tổ chức các chương trình văn hóa, nghệ thuật phục vụ nhân dân ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng dân tộc thiểu số.

Khuyến khích số hóa xuất bản phẩm bằng tiếng dân tộc

Bên cạnh đó, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện; ưu tiên bố trí các nguồn lực hỗ trợ phát triển mạng lưới thư viện, không gian đọc, phòng đọc cơ sở, nhà sách, tủ sách… tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; tăng cường phát triển văn hóa đọc cho đồng bào dân tộc thiểu số. Tổ chức và hướng dẫn triển khai xây dựng các bộ tài liệu phù hợp với đặc điểm vùng đồng bào dân tộc thiểu số; khuyến khích, hỗ trợ sưu tầm, lưu trữ, số hóa các xuất bản phẩm bằng tiếng dân tộc; tăng cường luân chuyển tài nguyên thông tin và phục vụ thư viện lưu động đến vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Xây dựng, phát triển phong trào thể dục thể thao vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đặc biệt là các môn thể thao truyền thống, trò chơi dân gian, từ đó phát huy thành sản phẩm phục vụ phát triển du lịch tại các địa phương; tổ chức hội thi, ngày hội thể thao ở các vùng miền, tạo sân chơi cho đồng bào các dân tộc thiểu số và miền núi.

Bố trí nguồn lực để tu bổ, tôn tạo các di tích lịch sử – văn hoá, danh lam thắng cảnh; xây dựng và triển khai các chương trình, dự án, kế hoạch bảo vệ và phát huy các di sản văn hóa vùng đồng bào các dân tộc thiểu số; tổ chức kiểm kê, lập danh mục kiểm kê và xây dựng hồ sơ di sản văn hóa truyền thống các dân tộc thiểu số.

Tập trung phát triển du lịch sinh thái

Tập trung phát triển du lịch, nhất là du lịch sinh thái, gắn kết du lịch với giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa các dân tộc thiểu số; hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển du lịch, kết hợp bảo vệ môi trường sinh thái nhằm nâng cao đời sống của người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số; triển khai các giải pháp nhằm tăng tỷ lệ lao động là người đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trong lĩnh vực du lịch, dịch vụ tại các địa phương.

Triển khai thực hiện có hiệu quả Dự án “Bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch” thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030.

Xây dựng, ban hành và triển khai thực hiện có hiệu quả các chương trình, kế hoạch, đề án, dự án, mô hình thí điểm đầu tư, hỗ trợ công tác bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số nhằm khai thác, xây dựng sản phẩm phục vụ phát triển du lịch tại các địa phương.

Theo MĐ/Chinhphu.vn